Μια συνέντευξη με τη συγγραφέα του παραμυθιού Αιμιλία Πλατή “Το παραμύθι με τα παραμύθια”
Μια συνέντευξη με τη συγγραφέα του παραμυθιού Αιμιλία Πλατή “Το παραμύθι με τα παραμύθια”
Το παραμύθι με τα Παραμύθια της Αιμιλίας Πλατή
Καταρχάς να σας ευχαριστήσουμε και να μας πείτε τι σημαίνει και γιατί αυτός ο τίτλος;
Είναι ένα παιδικό παραμύθι διαφορετικό από τα άλλα. Μας λέει την ιστορία ενός παιδιού που έχασε τη πατρίδα του. Μας λέει το δύσκολο και επικίνδυνο ταξίδι στης προσφυγιάς που ακολούθησε. Και για τον τρόπο με τον οποίο έπαιρνε δύναμη, που ήταν τα παραμύθια. Είναι η ιστορία ενός παιδιού – πρόσφυγα.
Κάθε παραμύθι, κάθε μυθιστόρημα και κάθε έργο είτε νουβέλα, είτε διήγημα, έχει σημείο εκκίνησης και αφορμή μια έμπνευση, ποιά ήταν αυτή καθώς και η αιτία του;
Το Παραμύθι με τα παραμύθια είναι ό,τι έζησα και ό,τι ένιωσα, διαβάζοντας παραμύθια σε μικρά πρσφυγόπουλα για έναν ολόκληρο χρόνο. Στο City Plaza και στην Νοταρά. Κατά κάποιον τρόπο το βιβλίο αυτό γράφτηκε μόνο του.
Όλα άρχισαν την πρώτη χρονιά που επιτράπηκε στα παιδιά πρόσφυγες να πάνε στο σχολείο. Υπήρχαν τότε πολλές αντιδράσεις και εναντίωση και μίσος προς την απόφαση αυτή. Σκέφτηκα τότε πως τα παιδιά αυτά θα πάνε πολύ δυσκολεμένα στο σχολείο και θα αντιμετωπίσουν εχθρότητα και κακία. Σκέφτηκα πως θα τους έλειπαν ακόμα και τα πιο βασικά, τα τετράδια και τα μολύβια. Έτσι με ένα ελάχιστο ποσόν και λόγω της δουλειάς μου πήγα σε κεντρικά αλλά και μικρά βιβλιοπωλεία και ζήτησα το παλιό τους στοκ σε τέτοια είδη, τετράδια και στυλό και μολύβια και έτσι καλύφθηκαν τα σχολικά είδη για όλη τη χρονιά. Μετά, σκέφτηκα την δημιουργία μιας μικρής βιβλιοθήκης ώστε να τριφτούν τα παιδιά στα ελληνικά. Και μετά είχα την ιδέα να διαβάζω εγώ τα παραμύθια, εθελοντικά, ένα απόγευμα την εβδομάδα. Κλασσικά παιδικά παραμύθια όπως η Χιονάτη, τα Τρία γουρουνάκια, ο Πινόκιο. Κι έτσι άρχισε αυτό το μαγικό ταξίδι που μέρος του το έκανα παιδικό βιβλίο.
Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι το παραμύθι είναι καταγεγραμμένο σε 4 γλώσσες πάνω στην ίδια έκδοση. Τι ήταν αυτό σας οδήγησε να το πραγματοποιήσετε αυτό;
Το βιβλίο είναι γραμμένο σε Ελληνικά, Αγγλικά, Φαρσί και Αραβικά. Είναι ίσως το μοναδικό παιδικό παραμύθι πολύγλωσσο στην Ελλάδα, ίσως και στην Ευρώπη. Το παραμύθι γράφτηκε έτσι γιατί αυτή ήταν η σειρά με την οποία λέγαμε τα παραμύθια στις δομές. Πρώτα στα ελληνικά, για να μάθουν καινούριες λέξεις και να βελτιωθούν στο σχολείο τους, μετά στα Αγγλικά, που είναι η γλώσσα που καταλάβαιναν και τα περισσότερα παιδιά. Μετά είχα 5 λεπτά καιρό να διαλέξω το πιο γενναίο παιδί, που θα είχε το θάρρος να πει το παραμύθι στη μητρική του γλώσσα, πρώτα στα Φαρσί και μετά στα Αραβικά. Στο τέλος είχα μαζί μου λευκές κόλλες χαρτί και ένα σετ με μαρκαδόρους. Τους μοιραζόμασταν και ζωγραφίζαμε όλοι μαζί σκηνές από το παραμύθι.
Οι τέσσερις γλώσσες είναι όλες μαζί στο ίδιο βιβλίο, έτσι ώστε να τις βλέπουν όλα τα παιδιά, όταν το παίρνουν στα χέρια τους. Από περιέργεια και μόνο θα δουν την γλώσσα των άλλων παιδιών. Και όλα θα καταλάβουν πως το ίδιο ακριβώς παραμύθι μπορεί να ειπωθεί σε όλες τις διαφορετικές γλώσσες και να μας αρέσει, και να μας συγκινήσει, το ίδιο.
(Η έκδοση για τον λόγο αυτό ήταν ιδιαίτερα ακριβή και μάλιστα ήταν μεγάλη η δυσκολία να σελιδοποιηθεί σωστά. Σε επόμενη έκδοση θα κάνουμε την σελιδοποίηση με δυτικό και ανατολικό τρόπο στο ίδιο βιβλίο και θα προσθέσουμε και Πέμπτη γλώσσα, τα Γαλλικά)
Η εικονογράφηση του βιβλίου αποτελείται απο παιδικές ζωγραφιές, σημασιοδοτεί κάτι για το παραμμύθι;
Πολλά παιδιά μου χάριζαν κάποιες από τις ζωγραφιές τους. Αυτές οι ταπεινές ζωγραφιές, με την σύμφωνη γνώμη των γονιών τους – έγιναν η εικονογράφηση του βιβλίου. Υπήρξε αντίδραση από πολλούς εκδότες ως προς την εικονογράφηση γιατί δεν ήταν επαγγελματική, αλλά για μένα οι εικόνες του βιβλίου είναι το ίδιο – ίσως και πιο -σημαντικές από την ιστορία που μας λέει. Τα χαρτιά με τις ζωγραφιές τα πήρε ο καλός φίλος Δημήτρης Παντικίδης, πολύ καλός φωτογράφος, και τις έκανε με υπομονή και επιμονή ψηφιακές. Όλο αυτό το έκανε αφιλοκερδώς και για αυτό τον ευχαριστώ πολύ.
Η ζωγραφιά ήταν η πιο όμορφη ώρα του story telling. Όλοι συμμετείχαμε με πολλή χαρά. Συχνά μαλώναμε γιατί θέλαμε όλοι το ίδιο χρώμα, όπως το κόκκινο ή το κίτρινο. Γι αυτό εφαρμόζαμε τον κανόνα του ενός μαρκαδόρου. Όποιος είχε πάνω από έναν μαρκαδόρο στα χέρια του, έχανε.
Διαφήμιση Εξωτερικού συνδέσμου
Διαφήμιση Εξωτερικού συνδέσμου
Καμιά φορά οι ζωγραφιές ήταν δύσκολες. Δεν είχαν σκηνές από το παραμύθι που είχαμε πει (το μήλο της Χιονάτης, ή το ξύλινο σπιτάκι από τα τρία γουρουνάκια) αλλά είχαν βόμβες, τανκς και πτώματα. Ένα μεγάλο μου λάθος που το πλήρωσα ακριβά σε τύψεις, ήταν που ξέχασα να κρύψω τον μαύρο μαρκαδόρο. Υπήρχε ένα μικρό αγόρι που ζωγράφιζε μόνο με αυτόν. Χρειάστηκε να τον πάρω ύπουλα από τα χέρια του και να τον εξαφανίσω.
Ενώ η εικονογράφηση του βιβλίου αποτελείται απο παιδικές ζωγραφιές, το εξώφυλλο είναι ένα ασπρόμαυρο σκίτσο. Σημαίνει κάτι αυτό;
Το εξώφυλλο είναι πράγματι ανορθόδοξο για παιδικό βιβλίο. Είναι το σκίτσο ενός κωφάλαλου, νεαρού πρόσφυγα από τη Συρία που βρέθηκε σε καμπ στην Βόρειο Ελλάδα. Του Γιουσέφ. Μου το έδωσε μια φίλη. Ο νεαρός ήταν αυτοδίδακτος σκιτσογράφος. Καθώς δεν μιλούσε, το σκιτσάρισμα ήταν ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με τον κόσμο. Όταν έφυγε για την Γερμανία, όπου ελπίζω να βρίσκεται τώρα και να είναι ασφαλής, άφησε το σκίτσο αυτό σε μια καλή μου φίλη, νοσηλεύτρια, εθελόντρια στο καμπ, με την ευχή να το έβλεπε σε ένα βιβλίο. Παρά τις αντιδράσεις του εκδότη, για μένα το σκίτσο αυτό είναι το σωστό εξώφυλλο για το Παραμύθι με τα Παραμύθια. Ελπίζω μια μέρα να το δει και ο Γιουσέφ, και να χαρεί που το σκίτσο του μπήκε όντως σε ένα βιβλίο.
Πως επιδρά στα παιδιά η αφήγηση των κλασσικών παραμυθιών και γιατί έγινε αυτή η επιλογή, αντί μια αφήγηση καποίων σημαντικών διηγημάτων και τέλος σας οητεύει περισσότερο το παραμύθι από ένα άλλο είδος λογοτεχνίας»;
Τα παιδιά στα οποία διάβαζα παραμύθια ήταν από μηνών έως 13 χρονών περίπου. Έρχονταν πάντα με χαρά για να πούμε παραμύθια και πολλές φορές έρχονταν μαζί τους οι γονείς τους. Καθόμασταν όλοι με έναν κυκλικό τρόπο σε ένα χώρο όλοι μαζί και αυτή η ώρα μας πήγαινε πίσω στην αθωότητα της παιδικής μας ηλικίας. Όταν μας έλεγε παραμύθι η γιαγιά. Όταν υπήρχε ασφάλεια και κανονικότητα στη ζωή. Γιατί αυτό λείπει πάρα πολύ από τα παιδιά αυτά: η κανονικότητα της αθωότητας της παιδικής τους ηλικίας.
Από όλα τα είδη του πεζού γραπτού λόγου: μυθιστόρημα, διήγημα, νουβέλα αυτό που πάντα με γοήτευε ήταν το παραμύθι. Τα πρώτα πεζά κείμενα που έφτιαξα ποτέ στο μυαλό μου ήταν τα παραμύθια που έλεγα κάθε βράδυ στις μικρές αδελφές μου. Ήταν η αρχή στο ταξίδι μου στον χώρο της Λογοτεχνίας. Το παραμύθι έχει τη γοητεία της ελευθερίας του λόγου και του παράλογου. Καμία συνθήκη δεν είναι αναγκαία. Οι νόμοι της φυσικής δεν είναι απαραίτητο να ισχύουν. Αυτός που γράφει το παραμύθι, ο παραμυθάς, έχει τεράστια και απόλυτη δύναμη σε ότι κι αν συμβεί.
Πού απευθύνεται το παραμύθι; Σε ποιους το διαβάζεις, έχει καποιο αντικειμενικό σκοπό και τέλος πως ξεκινά και τελειώνει αυτό;
Το παραμύθι με τα παραμύθια έχει παρουσιαστεί σε πολλά ελληνικά σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά. Πηγαίνω με χαρά, όπου με καλούν οι εκπαιδευτικοί και ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων. Έχω διαβάσει το παραμύθι σε παιδιά από προ-νήπιο έως έκτη δημοτικού. Πάντα μετά κάνουμε πολύ όμορφες συζητήσεις. Τα παιδιά γνωρίζουν ήδη το θέμα και δεν εκπλήσσονται, ούτε σοκάρονται. Έχουν μια πολύ ώριμη αντιμετώπιση για το θέμα.
Ναι, όλες οι πωλήσεις του παραμυθιού γίνονται είδη πρώτης ανάγκης, τρόφιμα, φάρμακα, πάνες, είδη καθαριότητας και δωρίζονται στις συλλογικότητες και στο Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων. Κανένας από τους παράγοντες που βοήθησαν στην συγγραφή και έκδοση του βιβλίου δεν παίρνουν χρήματα από τις πωλήσεις του.
Αρχίζει όπως αρχίζουν τα παραμύθια στα αραβικά. Μου το έμαθε μια μικρή ακροάτρια μια μέρα που λέγαμε ένα παραμύθι. Με γοήτευσε ο τρόπος.
«Ήταν μια φορά μια όμορφη χώρα, με ήλιο και θάλασσα, μπορεί και να μην ήτανε…»
Το παραμύθι με τα παραμύθια δεν έχει τέλος. Δεν μπορεί να έχει. Δεν μπορεί να καταλήγει «Και ζήσαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα». Απλά αρχίζει από την αρχή. Κι αυτό γιατί δεν έχουμε λύσει το δράμα αυτών των ανθρώπων των προσφύγων.
Ελπίζω μια μέρα να μπορώ να ξαναγράψω το παραμύθι και να τελειώνει με τον γνωστό τρόπο. Με το ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.
Σας ευχαριστούμε πολύ, ήταν ιδαίτερη τιμή για το portal μας η συνέντευξη για το Το παραμύθι με τα παραμύθια κ. Πλατή!!!
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ 1: Ορισμένα αναρτώμενα πολυμέσα από το διαδίκτυο στους ιστότοπους μας, όπως εικόνες & κυρίως video που αναρτούμε (με τη σχετική σημείωση της πηγής η οποία αναγράφεται πάνω και μέσα στην ίδια την προβολή τους), αναδημοσιεύονται θεωρώντας ότι είναι δημόσιας προβολής χρήσης και αναδημοσίευσης. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, καλλιτεχνών, μουσικών, τραγουδοποιών, συγκροτημάτων, δισκογραφικών εταιρειών, κινηματογραφιστών, φωτογράφων, η ιδιοκτητών καναλιών στα διαδικτυακά πολυμέσα, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολoγίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα άρθρων συνεργατών και αυτό δε μας δεσμεύει ως επιχείρηση. Για άρθρα και διαφημιστικό υλικό που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς το πρώτο απηχεί την προώθηση και προβολή των διαφημιζόμενων και το δεύτερο αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο και τις ιστοσελίδες μας.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ 2:Το portal istosch data &technologies lab χρησιμοποιεί μόνο πρωτογενή άρθρα των συντακτών και συνεργατών του. Κάνει αναδημοσιεύσεις μόνο από αυτούς και με την δική τους συναίνεση από τα δικά τους ηλεκτρονικά έντυπα και δίνει επίσης σε αυτούς το δικαίωμα της αναδημοσίευσης. Οποιοσδήποτε άλλος θέλει να αναδημοσιεύσει οτιδήποτε πρέπει να έχει την έγγραφη άδεια του portal, istosch data &technologies lab που εκπροσωπείται δια του αρχισυντάκτη του. Διαβάστε τους όρους παροχής και χρήσης του δικαιώματος η μη αναδημοσίευσης των κειμένων.
Ενισχύστε οικονομικά την επιβίωση του portal “istosch data &technologies lab“ Ενισχύστε την επιστημονική και καλλιτεχνική παρέμβαση στο διαδίκτυο
Στις δύσκολες εποχές, που το λαϊκό εισόδημα στενάζει και όλα τα οικονομικά αποθέματα εξαϋλώνονται κατά γεωμετρική πρόοδο, τα προς το ζειν μέσα από ένα ισχνό μισθό, δεν φτάνουν ούτε για “αέρα κοπανιστό”, και δεν μας οδηγούν στο “ευ ζειν”, άπαντα γίνονται δύσκολα για όλους.
Με ένα εξοντωτικό φορολογικό νόμο, που αφανίζει τους αυτοαπασχολούμενους και μεγαλώνει την κερδοφορία των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων, μετατρέποντας ουσιαστικά τη χώρα φορολογικό παράδεισο για τις πολυεθνικές, εμείς κρατάμε ζωντανό το όνειρο μας, σε ένα περιβάλλον που θέλει πολύ δύναμη και πολλές θυσίες για να επιβιώσεις.
Το Εναλλακτικό κι Ανεξάρτητο Κέντρο Τεχνολογίας - Διαδικτύου καθώς και το E - Funzine (portal) μας, συνεχίζουν να εργάζονται αδιάκοπα και με πάθος, βάζοντας ζητήματα πολιτισμού, τέχνης, ανθρωπιστικών, κοινωνικών επιστημών, αλλά και θετικών, καθώς και τεχνολογίας στο τελευταίο, με προτάσεις κι αναλύσεις που βοηθούν τον ελεύθερο μας χρόνο και να αναπτύξουμε μια άλλου είδους κοινωνική και κυρίως ταξική συνείδηση, που σήμερα βρίσκεται στο στόχαστρο.
Με πολύ κόπο και μεγάλη διάθεση προσφοράς, αλλά και με αίσθημα ευθύνης, ειδικά σε αυτή τη φάση, σε αυτές τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, κάθε μικρή ενίσχυση για την παραπέρα συνέχεια του portal είναι πολύ σημαντική.
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη βοήθεια σας και σας ευχόμαστε καλές ηλεκτρονικές Περιηγήσεις, με μια υπόσχεση από μας, ότι κάνουμε το καλύτερο δυνατόν, πάνω και μέσα στα πλαίσια της εποχής.